Obezbediti uslove za kvalitetno obrazovanje za svu decu drugi je prioritet Lokalnog plana akcije za decu opštine Bečej za period od 2017 – 2020. godine. Međutim, i u tom dokumentu se navodi da je broj dece u opštini Bečej sve manji.
– Razloge smanjenja broja učenika pronalazimo u lošoj ekonomskoj situaciji naše opštine, te su mnoge porodice bile prisiljene da napuste svoje domove i da „odu trbuhom za kruhom“ kako u veće gradove, tako i u razvijenije evropske zemlje, ali takođe, i niskim prirodnim priraštajem što je svakako posledica prethodnog razloga, navode autori tog dokumenta.
Smanjiti siromaštvo i socijalnu isključenost dece na prvom je mestu u krovnom dokumentu koji se tiče dece koji je Skupština opštine Bečej usvojila krajem juna ove godine i koji važi do 2020. godine.
U opštini Bečej postoje sledeće vaspitno-obrazovne ustanove: dečji vrtić, šest osnovnih škola, tri srednje škole, škola za obrazovanje dece sa smetnjama u razvoju i muzička škola. Postoji i nekoliko privatnih škola i ispostava za neformalno obrazovanje (škole zanata, kompjutera, stranih jezika, kulturno-umetnička društva…).
Predškolska ustanova u 2015/2016. radnoj godini je imala 1.112 dece, koja su raspoređena u 50 vaspitno-obrazovnih grupa u četrnaest objekata. U odnosu na prethodni izveštaj, uočava se manji broj dece što je dovelo do smanjenja vaspitno-obrazovnih grupa i gašenja objekata. Oko 50 odsto dece uzrasta do do 5,5 godina pohađa Predškolsku ustanovu „Labud Pejović“, dok obavezni pripremni predškolski program pohađa 98,9 odsto dece uzrasta 5,5 do 6,5 godina.
Kada su u pitanju dodatni programi za decu u Predškolskoj ustanovi (deca starija od tri godine) – svoj deci je u okviru redovnog boravka u vrtiću dostupan program upoznavanja engleskog jezika, za decu u grupama u kojima se vaspitno-obrazovni rad odvija na mađarskom jeziku i upoznavanje sa srpskim jezikom, a uspešno radi i hor dečjeg vrtića sa pedesetak članova.
Vaspitno – obrazovni rad u predškolskoj ustanovi izvodi se na srpskom i mađarskom nastavnom jeziku kao i dvojezično (srpsko-mađarski). U svim školama na teritoriji opštine nastava se izvodi na srpskom i mađarskom nastavnom jeziku.
Mreža osnovnih škola u opštini Bečej je dobra i kapaciteti su dovoljni, osim u OŠ „Zdravko Gložanski”. Četiri osnovne škole su u samom gradu (sa ispostavama u četiri manja naseljena mesta opštine – Radičević, Mileševo, Drljan, Poljanica), dok su ostale dve u većim naseljenim
mestima opštine Bečej, U Bačkom Gradištu i u Bačkom Petrovom Selu.
Ukupan broj učenika u osnovnim školama na teritoriji opštine Bečej 2015/2016 školske godine je 3.016, dok je prema rezultatima iz prethodne strategije iznosila 3.322. Uočava se smanjenje broja dece u osnovnim školama, pogotovo u OŠ „Petefi Šandor“ (266 dece).
Na teritoriji opštine postoji i škola za osnovno i srednje obrazovanje i vaspitanje dece sa smetnjama u razvoju – ona broji 141 učenika. Od toga, 70 učenika pohađa srednju školu, 68 učenika pohađa osnovnu školu i tri učenika su u izdvojenom odeljenju u Bačkom Petrovom Selu. U specijalnim školama se, takođe, uočava smanjenje broja dece, razloge pronalazimo u inkluzivnom obrazovanju. Što znači da je veliki broj dece sa smetnjama u razvoju upisan u tipične škole.
U opštini postoje tri institucije srednjeg nivoa obrazovanja: Gimnazija, smer opšti (srpski i mađarski jezik) i društveno-jezički (srpski jezik), Ekonomsko-trgovinska škola (područja rada: ekonomija, pravo i administracija (finansijski administrator na srpskom i mađarskom jeziku, komercijalista na srpskom i mađarskom jeziku, službenik u bankarstvu i osiguranju na srpskom jeziku); trgovina; ugostiteljstvo i turizam: turistički tehničar, kuvar, poslastičar trgovac); Tehnička škola, obrazovni profili trećeg stepena: ženski frizer/pedikir-manikir,
automehaničar-električar za rashladne i termičke uređaje, operater mašinske obrade i četvrtog stepena: mašinski tehničar za kompjutersko konstruisanje, elektrotehničar informacionih tehnologija na srpskom i mađarskom jeziku.
Ukupan broj učenika koji pohađaju srednju školu na teritoriji opštine Bečej školske 2015/2016 godine je 1.382.
Kao zajednički problem koji se javlja u OŠ „Petefi Šandor“, Tehničkoj školi i Ekonomsko-trgovinskoj školi je nedostatak sportske sale za izvođenje nastave fizičkog vaspitanja.
Na teritoriji opštine Bečej postoji dovoljno stručnog kadra koji radi u obrazovnim ustanovama, osim što u nekim školama, u manjoj meri, postoji nedostatak nastavnog kadra na mađarskom nastavnom jeziku. Stručno usavršavanje nastavnih kadrova kontinuirano se sprovodi.
-Novosti koje imamo u našem sistemu obrazovanja je uvođenje Obrazovnog paketa kao podrška obrazovno-vaspitnim ustanovama za zaštitu učenika i učenica od seksualnog nasilja u predmete poput srpskog jezika, svet oko nas, priroda i društvo, fizičko vaspitanje i školski sport, muzičko vaspitanje, građansko vaspitanje, biologija, sociologija, ustav i prava građana i psihologija. Bez obzira na uzrast na kojem se nalaze deca i učenici u ovom trenutku, sadržaj Obrazovnih paketa je koordinisano izrađen, tako da odgovara svakom detetu i učeniku od tri do 18 godina, koje će od ovog trenutka prvi put početi da uči o temi seksualnog nasilja ili je o temi učilo i ranije u okviru obrazovnog procesa, navodi se u LPA za decu.
Dualno i preduzetničko obrazovanje je, takođe, novost u obrazovnom sistemu. Suština dualnog obrazovanja je da se učenici školuju u školi, a da dobar deo svog učenja imaju na radnom mestu u fabrikama, a da mentor bude neko ko je sertifikovan u tom preduzeću. Da li će se dualno obrazovanje pokazati kao dobara odluka, moći ćemo da istražimo kroz nekoliko godina.
Autori Lokalnog plana akcije za decu u opštini Bečej navode da je neophodno uspostaviti sistem kontinuiranog praćenja dece koja žive u siromaštvu i socijalnoj isključenosti u 2017. godini, te do kraja godine treba poboljšati ostvarivanje mera socijalne zaštite usmerenih na ublažavanje posledica siromaštva dece. Potom, potrebno je unaprediti mere obrazovne politike usmerene na poboljšanje uslova za razvoj i obrazovanje siromašne i isključene dece, kao i poboljšanje mera zdravstvene zaštite u cilju ublažavanja posledica siromaštva dece, navodi se u strateškom opštinskom dokumentu.
Drugi prioritet određen u pomenutom dokumentu jeste obezbeđivanje uslova za kvalitetno obrazovanje za svu decu. To se može ostvariti ukoliko se povećaju izdvajanja za obrazovanje do 2020. godine, kao preduslov za ostvarenje kvalitetnog obrazovanja za svu decu, zatim, potrebno je povećati obuhvat dece kvalitetnim predškolskim vaspitanjem i obrazovanjem sa posebnim merama za obuhvat dece iz neobuhvaćenih grupa, ali i obuhvatiti svu decu kvalitetnim osnovnim obrazovanjem do 2020. godine, te poboljšati kvalitet obrazovanja, obezbediti ambijent za sticanje zanimanja i izgraditi škole po meri deteta.
Dakle, kako je određeno lokalnim planom akcije, potrebno je povećati izdvajanje za obrazovanje do 2020. kao preduslov za ostvarenje kvalitetnog obrazovanja za svu decu, što će se uspeti ukoliko se uspostavi moderan sistem finansiranja u cilju povećanja efikasnosti obrazovanja do 2020. godine.
Neophodno je i povećati obuhvat dece kvalitetnim predškolskim vaspitanjem i obrazovanjem sa posebnim merama za obuhvat dece iz neobuhvaćenih grupa i to tako što će se do 2020. godine osigurati da 70 odsto dece uzrasta od četiri godine do polaska u obavezno obrazovanje bude obuhvaćeno predškolskim vaspitanjem i obrazovanjem, uključujući decu iz rizičnih grupa, kao i da do do kraja radne 2019/2020. bude obezbeđen potpun obuhvat dece pripremnim predškolskim programom.
Strateški cilj jeste i da se sva deca obuhvate kvalitetnim osnovnim obrazovanjem do 2020. godine, tako što će se povećati broj dece iz osetljivih grupa do 2020. godine koja imaju osnovno obrazovanje.
Potrebno je poboljšati kvalitet obrazovanja unapređenjem kompetencija nastavnika u cilju poboljšanja kvaliteta nastavnog procesa i obrazovanja sve dece, poboljšanjem kvaliteta obrazovanja i unapređenje ljudskih resursa u seoskim sredinama.
Neophodno je povećati obuhvat dece srednjim obrazovanjem i vaspitanjem koja će steći zanimanje. Pored toga, važno je izgraditi škole po meri deteta u kojoj bi deca mogla više da se angažuju i da se uključuju u život škole, ali i da se unaprede mere za sprečavanje nasilja, diskriminacije i promociju tolerancije i da se ojača veza između škole i lokalne zajednice.
Inače, rezultati istraživanja koje su autori plana akcije sproveli pripremajući taj dokument, kako kažu, pokazuju da mnoga domaćinstva žive u siromaštvu generacija za generacijom. Siromaštvu su podložne porodice sa više dece, porodice sa decom sa smetnjama u razvoju, samohrani roditelji… Oni u tom dokumentu zaključuju da u skladu sa opredeljenjem lokalne samouprave da bi deca trebalo da budu prioritet mora se unaprediti položaj sve dece sa posebnom odgovornošću u vezi sa decom koja žive u siromaštvu i socijalnoj isključenosti.
Lokalni plan akcije za decu opštine Bečej za period od 2017. do 2020. godine usvojen je u Skupštini opštine Bečej krajem juna jednoglasno.
U prilogu pogledajte izlaganje Izabele Šormaz u Skupštini opštine Bečej, koja je uoči glasanja odbornika, predstavila bitne podatke iz LAP za decu.
Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva. Medijski sadržaj nastao je u okviru projekta „Javni interes u fokusu: Informisanjem ka većem ostvarivanju prava građana opštine Bečej“, koji sufinansira opština Bečej