Zahvaljujući referatu istoričara Gradskog muzeja Bečej Nemanje Karapandžića, dobra većina članova srednjovekovne sekcije Srpskog arheološkog društva, koja je minulog vikenda imala redovno jesenje zasedanje u najvećeoj potiskoj varoši, otklonila je jednu istorijsku zavrzlamu i dilemu koji je od dva Bečeja, banatskog i bačkog, stariji.
-Iako se Bečej s banatske strane Tise zove Novi Bečej, on je skoro šest vekova stariji od nekada Starog, a danas samo Bečeja u Bačkoj, uz osmeh istakao je Nemanja Karapandžić i onda detaljno pojasnio ono što se njegovim sugrađanima nimalo ne dopada.
Prvi pisani pomen imena Bečej iz 1091. godine se odnosio na naselje s leve strane obale Tise. Naravno, to ne znači da s bačke strane Tise nije bilo naselja. Upravo arheološki nalazi potvrđuju da je na ovom prostoru u kontinuitetu bilo organizovanog života od šestog milenijuma pre nove ere. U srednjem veku su postojala, čak, tri naselja, i kada su se krajem 16. veka ugasili Botra i Perlek, ostalo je naselje Kovinci, na lokalitetu doskorašnje bečejske Pivare. Žitelji tog naselja su zajedno sa Srbima iz Bečeja s banatske strane, koji su bežali od Turaka, krajem 17. i početkom 18. veka osnovali u Bačkoj srednjovekovni Bečej. Koliko god Bačvani žele da je njihova varoš vremešnija, pa su verovatno iz tog razloga dodali prefiks Stari, Novi Bečej je stariji. Kad se priča o Bečeju, najbolje bi bilo da se kaže da li se misli na banatski ili bački.
I dok su lokalnu dilemu otklonili zahvaljujući istoričaru, arheolozi nikako ne mogu razreše problem koji ih već duže vreme muči.
-Akutni problem Srpskog arheološkog društva je što nam se arheološka mesta po muzejima i drugim ustanovama gase!? Struka nam izumire, a mladi arheolozi vape za radnim mestom u struci. Kako ko od zaposlenih arheologa odlazi u penziju, zbog zakonskih odredbi ne primaju se mladi stručnjaci na njihova mesta, već se ta radna mesta gase!? To je naš najaktuelniji problem, alarmirali smo nadležne o tome, ali kao da pričamo u vazduh. Ima slučajeva gde se primaju ljudi iz druge struke, što je još gore. Iz tog razloga ima muzeja u Vojvodini koji nemaju arheologa, što je anomalija muzejske struke, nije krila zabrinutost predsednica srednjovekovne sekcije Srpskog arheološkog društva i viši kustos arheolog Gradskog muzeja Bečej Branislava Mikić Antonić.
Inače Jesenji saziv pomenute arheološke sekcije pozdravio je u ime domaćina direktor Gradskog muzeja Bečej etnolog Dušan Ivetić, kome je istekao mandat i za koji dan bi, kako piše u skupštinskom materijalu, odbornici lokalnog parlamenta trebalo da prihvate predlog da novi direktor bude profesor engleskog jezika, koji nije ni navraćao u kuću čiji treba da bude prvi čovek, a kamoli da ima neko iskustvu iz muzeološke struke.
Dvodnevni saziv arheologa koji izučavaju Srednji vek okupio je 25 stručnjaka iz cele Srbije, koji su imali priliku da se, putem 11 prezentovanih referata, upoznaju sa najnovijim istraživanjima, međusobno razmene iskustva i druže.
Predsednica sekcije je bila najaktivnija, jer se predstavila sa dva referata. Skup je otvorila s referatom: Nalazi Velike seobe naroda u Bečeju sa posebnim osvrtom na gepidski grob nađen na lokalitetu Botra – benzinska stanica, a zatvorila ga je referatom: Novi nalazi u porti Franjevačkog samostana u Baču. Između je bilo nekoliko atraktivnih tematika, pa se mogla čuti priča o avarskoj sablji iz Dunava, o kojoj je govorio arheolog Muzeja Vojvodine u Novom Sadu Jovan Koledin. Neobjavljene nalaze sa groblja iz 9. i 10 veka u Gornjem Bregu kod Sente prezentovao je Raško Ramadanski, veteran Dragan Radojević je predstavio srednjovekovnu crkvu u Bačkom Monoštoru – Bartan, a referat Dušice Veselinov iz Muzeja grada Novog Sada je bio naslovljen: Prilozi za arheološku kartu Novog Sada i južnog oboda Karpatskog basena – Zaštitna arheološka iskopavanja na teritoriji Grada Novog Sada od 2013. do 2015. godine.
Referat Gordane Gavrić i Vojkana Milutinovića je bio Crkva Svetog Nikole u Boljevcu, Ivana Grujić je približila istraživanje u porti crkve u Novom Goraždu, Mladen Vasiljević i Ana Smuk srednjovekovne crkve na lokalitetu Dvorine na Venčacu u ovoj godini, a Ana Cicović srednjovekovnog Rudnika.
Drugog dana rada, arheolozi su obišli ovdašnji najatraktivniji eksponat industrijske arheologije, Staru brodsku prevodnicu (Šlajz) na ušću Velikog bačkog kanala u Tisu kod Bečeja, prešli reku i na banatskoj strani posetili srednjovekovni manastir Araču, a po povratku su posetili Srpsku pravoslavnu crkvu i Rimokatoličku crkvu na centralnom gradskom trgu.
Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva. Medijski sadržaj nastao je u okviru projekta „Javni interes u fokusu: Informisanjem ka većem ostvarivanju prava građana opštine Bečej“, koji sufinansira opština Bečej
